Trong hệ thống động cơ ô tô thì cảm biến oxy được xem là yếu tố vô cùng quan trọng. Do đó bất kỳ tài xế nào cũng nên hiểu rõ được cấu tạo hay nguyên lý hoạt động của bộ phận này. Hãy cùng Wuling EV Việt Nam tìm hiểu rõ hơn về cảm biến oxy thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. Cảm biến oxy là gì? Tác dụng của cảm biến oxy xe ô tô
Theo các chuyên gia thì cảm biến oxy là một linh kiện điện tử có công dụng giúp đo nồng độ oxy còn lại trong khí thải của ô tô. Dựa vào đó động cơ ô tô sẽ có thể tự điều chỉnh lại mức phun nhiên liệu cần cung cấp cho động cơ hoạt động. Công dụng chính của cảm biến oxy chính là đo hàm lượng oxy còn lại bên trong khí thải của xe, số liệu đo được sẽ được truyền đến ECU - bộ kiểm soát và điều khiển trung tâm của xe. ECU sẽ đánh giá số liệu và đưa ra mức điều chỉnh lượng nhiên liệu và tỷ lệ không khí bổ sung cho động cơ.
Cảm biến oxy giúp xe tiết kiệm xăng
Nếu như xe ô tô của bạn không lắp đặt hệ thống cảm biến oxy thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến công suất vận hành của động cơ. Bộ phận này còn giúp đảm bảo động cơ xe vận hành hiệu quả, giúp xe tăng tốc nhanh hơn, nhiên liệu tiêu hao ít và ổn định hơn. Đặc biệt, lắp đặt cảm biến oxy trên xe ô tô giúp nguồn khí thải ra môi trường đảm bảo tuân thủ theo tiêu chuẩn.
2. Cấu tạo và cơ chế hoạt động cảm biến oxy xe ô tô
Tiếp theo hãy cùng Wuling EV Việt Nam tìm hiểu kỹ hơn về cấu tạo cảm biến oxy nhé! Được sử dụng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay phải kể đến là cảm biến loại nung nóng và cảm biến không nung nóng.
- Cảm biến oxy nung nóng - heated: Đây là dòng cảm biến được lắp đặt một điện trở bên trong giúp làm nóng bộ phận cảm biến, đến khi nhiệt độ đạt từ 600 - 650 độ F và từ 315 - 343 độ C cảm biến được vận hành. Hiệu điện thế sinh ra trong điện trở sẽ được truyền đến ECU.
- Cảm biến oxy không nung nóng - unheated: Đây là loại cảm biến không có điện trở và phải tự làm nóng bằng cách vận hành xe. Đến khi đạt đến nhiệt độ cần thiết thì cảm biến mới bắt đầu hoạt động, do đó khi xe bắt đầu hoạt động thì xe sẽ vẫn hoạt động với mức hòa khí nhiên liệu thấp. Để đạt được mức hòa khí tiêu chuẩn thì xe sẽ phải hoạt động một thời gian lâu hơn so với dòng cảm biến nung nóng.
Cấu tạo cảm biến oxy nung nóng
Nguyên lý làm việc của cảm biến oxy khá đơn giản theo đúng các bước như sau:
- Hàm lượng khí xả ra từ động cơ sẽ lần lượt đi qua các đường ống có đặt hệ thống cảm biến, khí xả tiếp xúc trực tiếp với đầu dò cảm biến. Hệ thống cảm biến phát ra dòng điện có tỷ lệ nghịch với lượng oxy bên trong khí thải, sau đó truyền tín hiệu này về ECU.
- Khí thải ra từ động cơ xe có hàm lượng oxy cao thì bộ phận cảm biến sẽ phát ra dòng điện thế đạt 0.1V, ngược lại hàm lượng oxy thấp thì cảm biến sẽ truyền dòng điện ở mức 0.9V. Dựa vào tín hiệu cụ thể của dòng điện ECU sẽ tự điều chỉnh thời gian và lượng nhiên liệu phù hợp nhất để nạp vào cho động cơ. Từ đó động cơ sẽ có hiệu suất làm việc cao hơn, đảm bảo tiết kiệm năng lượng hơn.
Nguyên lý hoạt động của cảm biến oxy trên ô tô
3. Lý do và dấu hiệu nhận biết cảm biến oxy gặp lỗi
3.1 Dấu hiệu nhận biết
Làm cách nào để nhận được phần cảm biến oxy của xe đang lỗi hay hư hỏng? Wuling EV Việt Nam sẽ bật mí ngay cho bạn một vài dấu hiệu nhận biết cực chính xác dưới đây:
- Xe hao xăng hơn bình thường: Như bạn đã biết ECU dựa vào tín hiệu điện được truyền từ cảm biến oxy để tính toán nạp thêm xăng cho động cơ hoạt động. Vì thế nếu cảm biến gặp vấn đề thì ECU vẫn bổ sung thêm nhiên liệu như bình thường, lâu dần sẽ thành thừa nhiên liệu, khiến xe hao xăng hơn so với bình thường.
- Khói xe có mùi xăng sống: Trong quá trình vận hành xe, nếu bạn cảm thấy khói xe có mùi xăng sống vậy thì chắc chắn cảm biến oxy trong xe đang lỗi. Lượng xăng nạp quá nhiều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đường ống xả thải nên mùi xăng sống cũng sẽ được thải ra ngoài cùng với khí thải.
- Đèn Check Engine luôn bật sáng: Check Engine là thiết bị có nhiệm vụ chính là thông báo lỗi của động cơ và tất cả các bộ phận liên quan. Vì thế nếu bạn có thấy đèn Check Engine luôn bật sáng thì hãy kiểm tra lại ngay phần động cơ của xe nhé!
Hãy kiểm tra lại cảm biến oxy của xe nếu thấy đèn Check Engine luôn bật sáng
3.2 Nguyên nhân lỗi cảm biến oxy
Chất lượng nhiên liệu đầu vào là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả của cảm biến oxy. Vì thế nếu bạn sử dụng nhiên liệu có chất lượng kém sẽ tạo nên khí thải độc hại. Đây là nguyên chính khiến cảm biến oxy xe ô tô bị lỗi hoặc hư hỏng. Không chỉ vậy mà còn có rất nhiều nguyên nhân khác mà bạn nên biết để có thể khắc phục sự cố nhanh chóng như:
- Dây điện nối với cảm biến oxy trên ô tô bị đứt
- Cảm biến bị gãy hay cong lệch
Dây cảm biến sử dụng lâu hay bị đứt
4. Cách kiểm tra cảm biến oxy trên ô tô
Hiện nay, có hai cách kiểm tra cảm biến oxy hiệu quả nhất mà các tài xế xe hoàn toàn không thể bỏ qua. Cụ thể như sau:
4.1 Trường hợp cảm biến tháo rời khỏi động cơ
Cách đầu tiên đó là tháo rời cảm biến oxy khỏi động cơ, các bạn nên thực hiện kiểm tra theo các bước sau:
Sử dụng volt kế để đo dòng điện một chiều, hãy gắn trực tiếp cực dương vào đầu ra của cảm biến nếu volt kế có thiết kế 2 cực âm dương.
- Nếu máy cảm biến nóng, bật khóa điện, vặn chìa khóa ON nhưng không khởi động thì điện thế sẽ giao động từ khoảng 0.4 đến 0.45V.
- Nếu máy cảm biến nóng, vặn chìa khóa điện ON sau đó nhả chân ga thay đổi tốc độ điện thì điện thế phải đạt 0.5V.
- Nếu máy cảm biến nguội, khi vặn chìa khóa ON thì điện thế đạt mức 0.1 - 0.2V.
- Nếu máy cảm biến đang hoạt động bình thường ở 600 - 650 độ F và 315 - 343 độ C thì điện thế phải đạt từ 0.1 - 0.9 V.
Chú ý khi tiến hành kiểm tra máy cảm biến oxy thông qua volt kế thì bạn nên trang bị các dụng cụ bảo hộ để đảm bảo an toàn. Tuyệt đối không chạm trực tiếp vào máy cảm biến bằng tay bởi máy khi hoạt động sẽ có mức nhiệt rất cao.
Kiểm tra bằng cách tháo rời cảm biến
4.2 Trường hợp cảm biến vẫn lắp đặt trong động cơ
Cách kiểm tra tiếp theo mà các tài xế nên tham khảo đó chính là khi máy cảm biến vẫn đang được lắp đặt trong động cơ. Để kiểm tra bạn phải sử dụng bàn kẹp, sau đó dùng dây dẫn của volt kế gắn vào từng vị trí trên máy cảm biến. Sau đó bạn sử dụng mỏ hàn để đốt nóng vị trí phần đầu của máy cảm ứng.
- Nếu máy cảm biến đủ nóng thì mức điện thế đạt 0.6V và phải duy trì liên tục trong khoảng 20s. Khi dừng mỏ hàn thì điện thế sẽ giảm khoảng 0.1V/s
- Nếu số chênh lệch quá lớn sẽ làm máy cảm biến giảm hiệu suất khi vận hành và thậm chí làm chết cảm biến.
Khi kiểm tra xong nếu không phát hiện lỗi thì bạn nên vệ sinh máy cảm biến cho sạch sẽ để làm tăng tuổi thọ của máy và giúp tăng hiệu suất làm việc của máy.
Khi kiểm tra xong nếu không phát hiện lỗi thì bạn nên vệ sinh máy cảm biến oxy sạch sẽ
5. Những lưu ý khi kiểm tra cảm biến oxy xe ô tô
Trong quá trình kiểm tra cảm biến oxy trên xe ô tô bạn cũng nên chú ý đến một vài lưu ý như sau:
- Đảm bảo rằng lúc kiểm tra xe đang ở trạng thái an toàn. Nên đặt xe và phanh tay ở vị trí cố định trước khi kiểm tra.
- Nên nổ máy và làm ấm động cơ trước từ 2 đến 3 phút trước khi kiểm tra, như vậy sẽ giúp cho việc kiểm tra có kết quả chính xác cao hơn.
- Máy quét nên được sử dụng khi kiểm tra cảm biến bởi máy quét sẽ giúp bạn đọc được dữ liệu từ cảm biến và máy quét cũng đánh giá xem cảm biến có đang được hoạt động đúng cách hay không.
- Khi kiểm tra cảm biến oxy bạn cũng nên kiểm tra sơ bộ xung quanh xe xem có dấu hiệu rò rỉ nhiên liệu xung quanh cảm biến hay không. Bởi đây cũng là nguyên nhân thường gặp khiến cảm biến oxy bị lỗi.
- Đảm bảo thực hiện đúng theo hướng dẫn và quy trình kiểm tra cảm biến của hãng để an toàn nhất cho bạn. Tránh trường hợp gặp sự cố không máy khi kiểm tra, bạn nên trang bị đầy đủ đồ bảo hộ nữa nhé!
- Nên thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng để tăng tuổi thọ và giúp tăng thêm độ chính xác cho cảm biến oxy.
Trong quá trình kiểm tra cảm biến oxy trên xe ô tô bạn cũng nên chú ý đến một vài lưu ý
Thông qua bài biết này Wuling EV Việt Nam tin chắc rằng bạn đã có thêm nhiều hiểu biết về máy cảm biến oxy rồi đúng không nào? Sử dụng cảm biến oxy một cách hiệu quả sẽ giúp bạn có thể tiết kiệm nhiên liệu tối đa cho chiếc xe của mình!
