Bộ phận giảm thanh ô tô là một thành phần không thể thiếu trong hệ thống cơ khí của các loại xe hơi hiện đại. Nhưng bạn đã hiểu rõ về chức năng và vai trò của bộ phận này trong việc giảm tiếng ồn và đảm bảo sự êm ái khi lái xe chưa? Hãy cùng Wuling EV Việt Nam tìm hiểu tất tần tật những điều cần biết về bộ phận này nhé.
1. Bộ phận giảm thanh ô tô là gì?
Bộ phận giảm thanh ô tô hay còn gọi là ống pô, là một bộ phận nằm gần đầu ra của hệ thống ống xả. Nó có chức năng chính là giảm thiểu tiếng ồn phát ra từ động cơ và khí thải của xe, giúp môi trường xung quanh không bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn quá lớn. Ống giảm thanh xe ô tô có cấu tạo khá đơn giản. Nó bao gồm một khoang nội bộ với các màng ngăn được thiết kế dạng ziczac. Mỗi loại xe sẽ có cấu tạo ống xả khác nhau, tùy thuộc vào mục đích của nhà sản xuất để điều chỉnh âm thanh động cơ theo mong muốn.
Hình ảnh thể hiện bộ phận giảm thanh ô tô
2. Nguyên lý hoạt động của bộ phận giảm thanh
Khi khí thải từ động cơ đi qua ống dẫn khí với tốc độ cao sẽ tạo ra tiếng ồn lớn. Bộ phận giảm thanh ô tô sử dụng các vách ngăn và vật liệu cách âm. Các vách ngăn trong bộ phận giảm thanh được thiết kế để tạo ra các khoang chứa. Khi âm thanh đi qua các khoang chứa này, nó sẽ bị phản xạ nhiều lần và phân tán theo nhiều hướng, giúp giảm năng lượng âm thanh. Sóng âm thanh có thể triệt tiêu lẫn nhau nếu chúng có cùng biên độ và ngược pha. Bộ phận giảm thanh được thiết kế để tạo ra các sóng âm thanh triệt tiêu lẫn nhau, giúp giảm bớt tiếng ồn.
Nguyên lý hoạt động của ống giảm thanh xe ô tô
Vật liệu cách âm được sử dụng trong bộ phận giảm thanh có khả năng hấp thụ âm thanh. Khi sóng âm thanh đi qua vật liệu cách âm, sẽ chuyển đổi năng lượng âm thanh thành năng lượng nhiệt, giúp giảm bớt tiếng ồn. Bộ phận giảm thanh sử dụng vật liệu cách âm như bông khoáng, sợi thủy tinh hoặc vật liệu tiêu âm để hấp thụ âm thanh.
3. Bộ giảm thanh hỏng sẽ ảnh hưởng đến xe hơi như thế nào?
Bạn đang lo lắng vì tiếng ồn lớn phát ra từ xe mỗi khi di chuyển? Đây có thể là dấu hiệu cho thấy bộ phận giảm thanh ô tô đang gặp vấn đề. Dưới đây là những ảnh hưởng nghiêm trọng của bộ giảm thanh hỏng đối với xe hơi mà bạn cần biết.
3.1. Không đủ điều kiện đăng kiểm xe
Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định xe ô tô tham gia giao thông phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Để đảm bảo điều này, xe ô tô buộc phải trải qua kiểm định về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Việc kiểm định giúp xác nhận xe ô tô đang hoạt động an toàn và tuân thủ các quy định về khí thải và góp phần bảo vệ môi trường.
Xe ô tô điện Wuling Mini EV có đầy đủ giấy phép tiêu chuẩn về chất lượng
Nếu bộ giảm thanh hỏng nghiêm trọng, xe có thể không đạt được tiêu chuẩn đăng kiểm do việc phát ra âm thanh vượt quá mức cho phép hoặc do rò rỉ khí thải. Điều này có thể dẫn đến việc không được cấp giấy chứng nhận đăng kiểm, làm cho việc lưu thông trở nên bất lợi hơn và có thể bị phạt.
3.2. Xuất hiện vấn đề trong quá trình cháy động cơ
Bộ giảm thanh hỏng có thể gây ra các vấn đề trong quá trình cháy động cơ. Nếu hỏng nghiêm trọng, nó có thể gây cản trở cho quá trình xả khí của động cơ, làm giảm hiệu suất hoặc gây ra những vấn đề khác trong quá trình cháy nhiên liệu.
Bộ phận giảm thanh ô tô tắc nghẽn, tạo áp lực lên ống xả là nguyên nhân gây ra cháy nổ
3.3. Khí thải tràn vào khoang cabin
Một bộ giảm thanh hỏng có thể dẫn đến rò rỉ khí thải từ hệ thống xả vào khoang cabin của xe. Điều này không chỉ gây khó chịu cho người lái và hành khách mà còn có thể gây ra nguy hiểm cho sức khỏe. Nó gây ra các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu, thậm chí là ngộ độc khí nếu họ hít phải khí thải độc hại như CO (carbon monoxide) và CO2.
Chất thải độc từ xe ô tô tràn vào cabin gây nguy hiểm cho người lái xe
3.4. Tiêu thụ nhiều nhiên liệu
Hoạt động của động cơ phụ thuộc vào sự cân bằng giữa lượng khí nạp và khí thải. Khi bộ giảm thanh bị hỏng, sự cân bằng này bị phá vỡ, khiến động cơ phải hoạt động nhiều hơn để bù đắp cho lượng khí thải không được điều chỉnh. Hệ quả là xe tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn, ảnh hưởng đến chi phí vận hành và gây hại cho môi trường.
Xe điện Wuling Mini EV giúp xe tiết kiệm nhiên liệu chỉ trong vài giờ sạc
4. Dấu hiệu cho thấy bộ phận giảm thanh ô tô gặp vấn đề
Bầu giảm thanh ô tô là một bộ phận quan trọng trong hệ thống xả của ô tô, có chức năng giảm tiếng ồn và khí thải độc hại từ động cơ. Khi bộ phận này gặp vấn đề, nó có thể ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của xe và gây nguy hiểm cho người sử dụng. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy bộ phận giảm thanh ô tô đang gặp vấn đề.
4.1. Tiếng ồn lớn phát ra từ ống xả
Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất cho thấy bộ giảm thanh bị hỏng. Khi bộ giảm thanh hoạt động bình thường, nó sẽ giúp giảm tiếng ồn từ động cơ xuống mức chấp nhận được. Tuy nhiên, khi bộ giảm thanh bị hỏng, tiếng ồn từ động cơ sẽ phát ra lớn hơn bình thường, có thể gây khó chịu cho người lái và hành khách. Điều này có thể bao gồm tiếng rè, tiếng nổ, tiếng kêu lớn hoặc bất kỳ âm thanh nào không bình thường.
Tiếng ồn lớn phát ra từ ống xả là dấu hiệu cho thấy ống giảm thanh xe ô tô có vấn đề
4.2. Bề mặt bộ giảm thanh xuất hiện vết rỉ sét
Hệ thống xả xe chịu ảnh hưởng trực tiếp từ nhiệt độ cao của động cơ, đặc biệt khi hoạt động liên tục trong môi trường nóng, di chuyển trên đường ướt hoặc khi hệ thống nguội đi. Theo thời gian, bộ giảm thanh nằm dưới gầm xe sẽ dễ dàng bị gỉ sét. Tuy gỉ sét ban đầu chỉ ảnh hưởng đến bề mặt, nhưng nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này sẽ lan rộng, bào mòn và thủng bộ giảm thanh, dẫn đến hư hỏng hoàn toàn. Do vậy, khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu gỉ sét nào, hãy đưa xe đi kiểm tra và xử lý càng sớm càng tốt để tránh hư hỏng nặng hơn. Trong trường hợp cần thiết, bạn nên thay thế bộ giảm thanh mới để đảm bảo hiệu quả hoạt động và an toàn cho xe.
Bộ phận giảm thanh ô tô bị gỉ sét cũng là điểm báo cho thấy xe cần phải đi sửa
4.3. Nước thoát ra từ bộ giảm thanh
Hơi nước ngưng tụ trong bộ giảm thanh là hiện tượng phổ biến và thường không đáng lo ngại. Một số dòng xe còn được thiết kế lỗ thoát nước ở đáy bộ phận này để hỗ trợ việc thoát hơi. Tuy nhiên, nếu lượng nước ngưng tụ quá nhiều, nó có thể dẫn đến ăn mòn vỏ kim loại của bộ giảm thanh do phản ứng hóa học. Dấu hiệu cảnh báo rõ ràng là khi bạn thấy nước chảy ra từ bộ giảm thanh hoặc lượng nước đọng nhiều bất thường. Hay bạn thấy khói trắng xuất hiện từ ống xả thì rất có khả năng cao là bộ phận giảm thanh ô tô của bạn đã bị hỏng.
Nước bị tràn ra ngoài bầu giảm thanh làm cho vỏ kim loại bị ăn mòn
4.4. Nhiệt độ động cơ tăng cao bất thường
Một bộ giảm thanh hỏng có thể gây ra các vấn đề trong quá trình cháy đốt nhiên liệu, làm tăng nhiệt độ động cơ lên mức không bình thường. Nếu bạn thấy nhiệt độ động cơ tăng cao mà không có lý do rõ ràng, điều này có thể liên quan đến vấn đề với hệ thống xả.
Nhiệt độ động cơ tăng cao cũng là dấu hiệu cho thấy bộ giảm thanh gặp vấn đề
4.5. Xuất hiện khói xanh hoặc đen từ ống xả
Khói xanh hoặc đen phát ra từ ống xả có thể là dấu hiệu của sự cố trong hệ thống giảm thanh. Nó cho thấy động cơ đang đốt cháy nhiên liệu không hiệu quả, điều này có thể do dầu trong bầu giảm thanh bị rò rỉ. Sự cố này không chỉ làm giảm hiệu suất của bộ giảm thanh mà còn ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ của động cơ.
Ống giảm thanh xe ô tô ra khói đen là đặc điểm của bầu giảm thanh bị hỏng
5. Nguyên nhân khiến bộ giảm thanh ô tô bị hỏng
Có nhiều nguyên nhân có thể gây hỏng bộ giảm thanh của ô tô. Sau đây là 2 nguyên nhân tiêu biểu gây hỏng ống giảm thanh.
5.1. Bộ giảm thanh bị tắc
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây hỏng bộ giảm thanh là bị tắc nghẽn do bụi bẩn, cặn bã và dầu trong quá trình sử dụng lâu dài hoặc chất cặn tích tụ từ quá trình cháy nhiên liệu. Khi bộ giảm thanh bị tắc, nó có thể làm giảm hiệu suất hệ thống xả, dẫn đến rung động và tiếng ồn lớn khi xe vận hành.
Bộ phận giảm thanh xe ô tô bị tắc nghẽn là nguyên nhân khiến bầu giảm thanh bị hỏng
5.2. Bộ giảm thanh bị thủng
Bộ giảm thanh có thể bị thủng do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm va chạm, va đập với các vật thể trên đường, đường xóc hoặc do tuổi thọ của bộ phận. Hay cũng có thể là do sự mòn từ môi trường hoạt động của xe. Khi bộ giảm thanh bị thủng, dầu bên trong sẽ bị rò rỉ và bộ phận không thể hoạt động được như ban đầu. Điều này dẫn đến việc giảm khả năng giảm xóc và ổn định của xe, gây cảm giác lái xe không thoải mái.
Bầu giảm thanh ô tô bị thủng rất nguy hiểm đến quá trình lái xe
Nếu người dùng phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến bộ giảm thanh, như rung động, tiếng ồn hoặc mất ổn định khi lái xe. Bạn nên nhanh chóng kiểm tra và thay thế kịp thời để đảm bảo an toàn.
6. Cách kiểm tra và sửa chữa bộ giảm thanh khi gặp sự cố
Khi bộ phận giảm thanh ô tô gặp sự cố, xe sẽ phát ra tiếng ồn lớn và có thể ảnh hưởng đến hiệu suất động cơ. Dưới đây là hướng dẫn cách kiểm tra và sửa chữa bộ giảm thanh khi gặp sự cố:
- Quan sát bằng mắt thường: Nhìn vào bên dưới xe để kiểm tra xem có bất kỳ dấu hiệu rò rỉ hay có bất kỳ vết nứt, rỉ sét hoặc hư hỏng nào từ bộ giảm thanh hay không. Bạn có thể kiểm tra bằng cách đặt một miếng giấy trắng gần ống xả, giữ giấy ở vị trí này trong khoảng 30 giây khi xe đang chạy ở chế độ không tải trong vài phút. Nếu thấy miếng giấy bị ố vàng hoặc đen, có nghĩa là bộ giảm thanh ô tô đã bị rò rỉ khí thải. Bạn cần sửa chữa bộ giảm thanh bằng cách hàn lại các vết nứt hoặc thay thế bộ giảm thanh mới.
- Kiểm tra bằng âm thanh: Khởi động động cơ và lắng nghe xem có tiếng ồn lớn nào phát ra từ ống xả hay không. Tiếng ồn lớn có thể là dấu hiệu cho thấy bộ giảm thanh bị thủng hoặc tắc nghẽn. Nếu bộ giảm thanh bị tắc nghẽn do muội than, bạn có thể sử dụng dung dịch vệ sinh chuyên dụng để làm sạch. Tuy nhiên, nếu tắc nghẽn do móp méo, bạn cần thay thế bộ giảm thanh mới.
- Kiểm tra bằng tay: Gõ nhẹ vào bộ giảm thanh để kiểm tra xem có bị thủng hay không. Nếu có nghe thấy tiếng lách cách hoặc tiếng rung nhẹ, có nghĩa là bộ giảm thanh đã bị ăn mòn hoặc biến dạng. Hay bạn cũng có thể dùng tay sờ vào bộ giảm thanh khi xe đang hoạt động. Nếu cảm thấy nóng bất thường, có thể là do bộ giảm thanh bị tắc nghẽn. Lời khuyên trong tình huống này là bạn cần thay mới bộ giảm thanh để đảm bảo an toàn cho người đi xe.
Lưu ý thường xuyên kiểm tra và thay thế bộ phận giảm thanh ô tô nếu cần
7. Cách bảo dưỡng định kỳ bộ phận giảm thanh ô tô
Để kéo dài tuổi thọ và hiệu quả của bộ phận giảm thanh ô tô thì việc bảo dưỡng ống giảm thanh xe ô tô là điều cần thiết. Dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện để bảo dưỡng bộ phận giảm thanh của xe:
- Kiểm tra và làm sạch ống xả thường xuyên: Bạn nên vệ sinh ống xả ít nhất 1 lần mỗi tháng để loại bỏ các chất bẩn, các vật thể lạ gây tắc nghẽn hoặc gỉ sét tích tụ. Bạn hãy dùng nước, xà phòng, khăn lau hoặc các sản phẩm chuyên dụng để làm sạch ống xả. Tuy nhiên vẫn phải đảm bảo vệ sinh cẩn thận các khe hở và bề mặt của bộ phận.
- Thay mới bộ giảm thanh khi cần thiết: Bạn cần kiểm tra tình trạng của ống giảm thanh ô tô định kỳ và thay thế khi thấy bộ giảm thanh đã quá cũ, hỏng hoặc không phù hợp với xe. Lưu ý, nên chọn bộ giảm thanh mới có chất lượng tốt, phù hợp với kích thước, chất liệu và kiểu dáng của xe.
- Bôi trơn: Bôi trơn bộ phận giảm thanh định kỳ để giảm ma sát và mài mòn. Bạn nên sử dụng loại dầu hoặc chất bôi trơn được khuyến nghị theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Lưu ý khi vận hành xe: Hãy chuẩn bị việc vận hành hợp lý bằng cách thay dầu định kỳ. Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, bạn nên thay dầu trong bộ giảm thanh định kỳ khoảng 30.000 - 50.000 km. Việc thay dầu mới sẽ giúp bộ giảm thanh hoạt động trơn tru, tăng tuổi thọ của bộ phận. Bên cạnh đó, bạn hãy lái xe với tốc độ ổn định, hạn chế việc tăng tốc và giảm tốc đột ngột để giảm thiểu độ rung của bộ giảm thanh.
Bảo dưỡng định kỳ 6 tháng hoặc 10.000 km cho mỗi lần sửa
Trên đây là tất tần tật những điều cần biết về bầu giảm thanh xe ô tô. Wuling EV Việt Nam hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để hiểu rõ hơn về chức năng, cấu tạo và cách bảo dưỡng bộ phận quan trọng này. Hãy thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng bộ phận giảm thanh ô tô để đảm bảo xe vận hành êm ái và thân thiện với môi trường.