Giải mã hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn?

Bạn đang thắc mắc hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn? Cùng là hộp số tự động nhưng CVT và AT lại có những nguyên lý hoạt động hoàn toàn khác nhau. Hãy đọc bài viết của Wuling EV Việt Nam để tìm hiểu chi tiết hơn về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hộp số CVT và AT cũng như là tìm lời giải đáp cho câu hỏi loại nào tốt hơn nhé!

1. Hộp số CVT là gì?

Hộp số biến thiên vô cấp (Continuously Variable Transmission, viết tắt là CVT) là một loại hộp số tự động đặc biệt, nổi bật với khả năng thay đổi tỷ số truyền một cách liên tục và không giới hạn. CVT ra đời từ những năm 1958 và được ứng dụng rộng rãi hiện nay, Hộp số này không chỉ mang đến trải nghiệm lái êm ái mà còn giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hiệu quả hơn so với các loại hộp số tự động truyền thống.

1.1 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hộp số CVT

Hộp số CVT là một loại hộp số tự động có khả năng thay đổi tỷ số truyền một cách liên tục. Khác với hộp số tự động thông thường sử dụng bánh răng, CVT hoạt động dựa trên một hệ thống đơn giản nhưng hiệu quả. Cấu tạo chính của hộp số CVT bao gồm:

• Đai truyền động: Thường làm bằng kim loại hoặc cao su, có độ bền cao và chịu được lực kéo lớn. Đai này kết nối trực tiếp với hai puli.
• Puli đầu vào: Bộ phận này được nối trực tiếp với trục khuỷu động cơ. Đường kính của puli này có thể thay đổi.
• Puli đầu ra: Puli đầu ra được nối với trục dẫn động bánh xe. Tương tự như puli đầu vào, đường kính của puli này cũng có thể thay đổi.

Hộp số CVT không chỉ mang đến trải nghiệm lái êm ái mà còn góp phần tiết kiệm nhiên liệu đáng kể

Khi động cơ hoạt động, mô-men xoắn được truyền đến puli đầu vào. Thông qua dây đai, mô-men xoắn này được truyền đến puli đầu ra và cuối cùng đến bánh xe. Để thay đổi tốc độ của xe, đường kính của hai puli sẽ thay đổi. Khi cần tăng tốc, đường kính của puli đầu ra sẽ tăng lên, trong khi đường kính của puli đầu vào giảm xuống. 

1.2 Ưu và nhược điểm của hộp số CVT 

Với khả năng thay đổi tỷ số truyền một cách liên tục, CVT mang lại những trải nghiệm lái xe mượt mà và tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, như mọi công nghệ khác, CVT cũng có những ưu và nhược điểm riêng. Cụ thể như sau:

Ưu điểm:

• Tiết kiệm nhiên liệu tối đa: Nhờ khả năng thay đổi tỷ số truyền liên tục, CVT luôn giữ cho động cơ hoạt động ở mức hiệu suất cao nhất, giảm thiểu tiêu hao nhiên liệu.
• Vận hành êm ái, mượt mà: Quá trình tăng tốc và giảm tốc diễn ra liên tục, không có cảm giác giật cục như khi chuyển số ở hộp số tự động thông thường.
• Khả năng tăng tốc tốt: Mặc dù không mang lại cảm giác phấn khích như hộp số thể thao, nhưng CVT vẫn đảm bảo khả năng tăng tốc đều và ổn định.
• Tuổi thọ động cơ cao hơn: Việc vận hành êm ái và liên tục giúp giảm tải cho động cơ, kéo dài tuổi thọ.
• Kích thước nhỏ gọn: Cấu tạo đơn giản giúp CVT có kích thước nhỏ gọn hơn so với các loại hộp số khác, góp phần giảm trọng lượng xe.

Hộp số CVT là một công nghệ hiện đại mang đến nhiều ưu điểm vượt trội

Nhược điểm:

• Cảm giác lái thiếu phấn khích: Nhiều người đánh giá cảm giác lái của xe sử dụng CVT khá nhàm chán và thiếu sự kết nối giữa người lái và xe.
• Độ bền của dây đai: Dây đai truyền động là bộ phận dễ bị mòn nhất của CVT. Nếu không được bảo dưỡng đúng cách, CTV có thể dẫn đến đứt gãy và gây hư hỏng cho toàn bộ hệ thống.
• Chi phí sửa chữa cao: Do cấu tạo phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật cao, chi phí sửa chữa CVT thường cao hơn so với các loại hộp số khác.
• Không phù hợp với mọi loại xe: CVT thường được trang bị trên các dòng xe đô thị, xe nhỏ gọn, không phù hợp với các dòng xe đòi hỏi hiệu suất cao như xe thể thao, xe bán tải.
• Độ tin cậy còn hạn chế: So với hộp số tự động truyền thống, CVT vẫn còn khá mới mẻ và chưa được kiểm chứng về độ bền trong thời gian dài.

2. Hộp số AT là gì?

Ra đời từ những năm 1940, hộp số tự động Automatic Transmission (AT) đã trở thành một công nghệ không thể thiếu trên ô tô hiện đại. Với hệ thống bánh răng hành tinh phức tạp, hộp số AT giúp người lái dễ dàng điều khiển xe mà không cần thao tác chân côn.

2.1 Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của hộp số AT

Hộp số AT là một hệ thống truyền động phức tạp, giúp việc lái xe trở nên dễ dàng và thoải mái hơn. Dưới đây là các bộ phận tạo nên hộp số AT:

• Bộ biến mô thủy lực: Đóng vai trò như một ly hợp, truyền mô-men xoắn từ động cơ đến hộp số và giúp xe khởi động êm ái.
• Bộ bánh răng hành tinh: Là trái tim của hộp số AT. Hệ thống các bánh răng hành tinh kết hợp với nhau để tạo ra các tỷ số truyền khác nhau.
• Bộ ba mảnh ly hợp: Điều khiển việc kết nối và ngắt kết nối các bộ phận bên trong hộp số, giúp thay đổi tỷ số truyền.
• Thùng chứa dầu: Chứa dầu thủy lực để bôi trơn các bộ phận và truyền lực.
• Bộ điều khiển điện tử (ECU): Quản lý toàn bộ quá trình hoạt động của hộp số, dựa trên các tín hiệu từ các cảm biến.

Nhờ hộp số AT, người lái có thể dễ dàng điều khiển xe mà không cần phải thao tác chân côn

Khi động cơ khởi động, mô-men xoắn được truyền từ động cơ đến bộ biến mô thủy lực. Bộ biến mô sẽ truyền mô-men xoắn này đến bộ bánh răng hành tinh. Dựa trên các tín hiệu từ các cảm biến về tốc độ xe, tải trọng và chế độ lái, ECU sẽ tính toán và điều khiển bộ ba mảnh ly hợp để kết nối các bánh răng hành tinh một cách thích hợp, tạo ra tỷ số truyền mong muốn.

2.2 Ưu và nhược điểm của hộp số AT

Hộp số tự động (AT) đã trở thành một trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các dòng xe ô tô hiện nay, đặc biệt là ở các phân khúc xe đô thị và xe gia đình. Sau đây là chi tiết những ưu và nhược điểm của hộp số AT:

Ưu điểm:

• Độ tin cậy cao và dễ bảo trì: Hộp số AT đã có mặt trên thị trường từ lâu nên công nghệ đã được hoàn thiện, độ bền cao. Thêm vào đó, việc sửa chữa và bảo dưỡng hộp số AT cũng dễ dàng hơn so với một số loại hộp số khác do sự phổ biến của nó.
• Khả năng chịu tải tốt: Hộp số AT có thể truyền tải mô-men xoắn lớn, phù hợp với nhiều loại xe, kể cả những chiếc xe có tải trọng lớn.
• Hoạt động êm ái, mượt mà: Nhờ công nghệ hiện đại, các khớp bánh răng trong hộp số AT hoạt động trơn tru hơn, giúp quá trình chuyển số diễn ra mượt mà, không gây giật cục.
• Phù hợp với nhiều điều kiện vận hành: Hộp số AT vận hành ổn định trong nhiều điều kiện khác nhau, từ đường bằng phẳng đến đường dốc, đường xấu.

Các nhà sản xuất ô tô không ngừng cải tiến công nghệ hộp số AT, giúp giảm thiểu các nhược điểm và nâng cao hiệu suất

Nhược điểm:

• Tiêu thụ nhiên liệu cao hơn CVT: So với hộp số CVT, hộp số AT thường tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn một chút do cách thức hoạt động và số lượng cấp số cố định.
• Chi phí bảo dưỡng cao hơn: Do cấu tạo phức tạp hơn, chi phí bảo dưỡng hộp số AT thường cao hơn so với một số loại hộp số khác.
• Cảm giác lái có thể kém thể thao: Một số người cho rằng hộp số AT không mang lại cảm giác lái phấn khích bằng hộp số sàn, đặc biệt là khi lái xe ở tốc độ cao hoặc trên đường đua.

3. So sánh hộp số CVT và hộp số AT

Hai loại hộp số phổ biến nhất hiện nay là hộp số vô cấp biến thiên liên tục (CVT) và hộp số tự động (AT). Mỗi loại hộp số đều có những ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với những đối tượng khách hàng khác nhau. 

4. Hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn?

Việc lựa chọn giữa hộp số CVT và AT thực sự phụ thuộc vào sở thích và nhu cầu sử dụng của mỗi người. Không có một câu trả lời chính xác cho câu hỏi "Hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn" bởi cả hai loại đều có những ưu và nhược điểm riêng.

Hộp số AT và CTV có những ưu điểm nổi bật riêng

Trong khi hộp số AT vẫn giữ vững vị trí là lựa chọn phổ biến nhờ độ bền và cảm giác lái truyền thống, thì hộp số CVT lại ngày càng được ưa chuộng bởi hiệu suất nhiên liệu vượt trội và sự êm ái trong vận hành. Việc hộp số CVT hay AT phù hợp hơn còn tùy thuộc vào điều kiện đường xá, phong cách lái và mục đích sử dụng của từng cá nhân.

Hộp số AT được lựa chọn phổ biến nhờ độ bền còn hộp số CVT được ưa chuộng bởi hiệu suất nhiên liệu vượt trội và sự êm

Ví dụ, nếu bạn thường xuyên di chuyển trong đô thị và ưu tiên sự thoải mái, êm ái thì hộp số CVT sẽ là một lựa chọn hoàn hảo. Ngược lại, nếu bạn là người đam mê tốc độ và muốn có cảm giác lái thể thao, mạnh mẽ thì hộp số AT sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bạn. Để đưa ra quyết định cuối cùng, bạn nên tìm hiểu kỹ về các đặc điểm của từng loại hộp số, tham khảo ý kiến của các chuyên gia và trải nghiệm thực tế để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.

Cuộc tranh luận về việc hộp số CVT và AT loại nào tốt hơn sẽ còn tiếp tục bởi vì mỗi loại hộp số đều có những ưu điểm và đối tượng khách hàng riêng. Điều quan trọng là bạn cần hiểu rõ về nhu cầu và phong cách lái của mình để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất. Nếu không biết lên lựa chọn hộp số nào thì bạn có thể liên hệ cho Wuling EV Việt Nam để được tư vấn và hỗ trợ lựa chọn nhé!