Vòng tua máy ô tô là một trong những yếu tố quan trọng giúp đảm bảo hiệu suất của động cơ ô tô. Việc lựa chọn chỉ số vòng tua máy sao cho phù hợp với hiệu suất và độ bền của xe là rất quan trọng. Do đó, người lái cần kiểm soát và điều chỉnh nó một cách cẩn thận. Vậy chỉ số vòng tua bao nhiêu là lý tưởng để động cơ hoạt động ổn định? Hãy cùng Wuling EV Việt Nam tìm hiểu câu trả lời thông qua bài viết dưới đây nhé!
>>>> TÌM HIỂU NGAY: ODO là gì? Cách kiểm tra độ chính xác của ODO
1. Vòng tua máy ô tô là gì?
Vòng tua máy xe ô tô là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu suất của xe. Nó có mối liên hệ mật thiết với công suất và momen xoắn. Hiểu đơn giản hơn, vòng tua xe ô tô là số vòng quay của bộ phận động cơ xe trong 1 phút với đơn vị đo là RPM (Revolutions Per Minute - vòng/phút). Số vòng tua máy được hiển thị trên màn hình đồng hồ đo vòng tua máy trong bảng điều khiển kỹ thuật số (bảng taplo) ở khoang cabin.
Khái niệm của vòng tua máy xe ô tô
Vòng tua máy của ô tô tỉ lệ nghịch với các cấp số trên xe và tỉ lệ thuận với công suất của xe. Giá trị cực đại của vòng tua máy đạt khoảng từ 5.000 đến 7.000 vòng/phút. Ngoài ra, mỗi cấp số của ô tô sẽ có một giá trị vòng tua máy lý tưởng khác nhau. Vòng tua máy càng tăng cao thì sức mạnh động cơ càng lớn và tốc độ di chuyển xe càng nhanh. Tuy nhiên, mức độ tiêu hao nhiên liệu cũng tăng nhiều hơn và phát ra tiếng ồn động cơ trong suốt quá trình vận hành. Động cơ hoạt động càng nhiều thì âm thanh nó phát ra cũng sẽ càng to.
>>>> TÌM HIỂU NGAY: Tìm hiểu cảm biến vị trí bướm ga TPS
2. Tiêu chuẩn vòng tua máy xe hơi
Chuyển số linh hoạt và điều chỉnh vòng tua máy ở mức lý tưởng là điều quan trọng mà mỗi tài xế cần lưu ý. Điều này giúp tiết kiệm nhiên liệu, tận dụng sức mạnh động cơ và có trải nghiệm lái êm ái. Vậy, vòng tua xe ô tô ở mức nào là hợp lý? Câu trả lời cụ thể như sau:
2.1. Ở chế độ không tải
Đối với xe động cơ xăng, khi hoạt động ở chế độ không tải (không đạp ga), vòng tua máy thường ổn định trong khoảng 700 - 800 vòng/phút. Tại thời điểm này, nhiệt độ rơi vào khoảng 80 - 90 độ, không quá nóng và đủ để đảm bảo cho động cơ xe hoạt động mượt mà. Trong trường hợp ô tô không hoạt động trong khoảng thời gian, bạn sẽ thấy các quãng giật cục khi khởi động lại.
Vòng tua máy lý tưởng khi xe hoạt động ở chế độ không tải
Cùng với đó, vòng tua ô tô trong trường hợp này sẽ dao động trong khoảng 1000 vòng/phút. Bạn không cần lo lắng khi thấy vòng tua máy tăng đột ngột. Vì đây là cơ chế bình thường giúp làm nóng động cơ ô tô và tạo môi trường nhiệt độ lý tưởng.
>>>> XEM THÊM: Tìm hiểu về hệ thống đánh lửa điện tử trên ô tô
2.2. Khi xe chạy bình thường
Khi điều khiển ô tô một cách bình thường trên đường, vòng tua máy lý tưởng sẽ thay đổi phụ thuộc vào cấp số trên xe. Cụ thể:
- Cấp số 1 và số 2: 1.400 - 1.800 vòng/phút
- Cấp số 3 và số 4: 1.300 - 1.700 vòng/phút
- Cấp số 3, 4 và số 5: 1.200 - 1.600 vòng/phút
Những con số này đại diện cho số vòng tua máy lý tưởng để tài xế có thể chạy xe một cách êm ái trên đường. Cùng với đó, họ có thể linh hoạt chuyển số trên các loại địa hình, đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Trên những đoạn đường rộng và không có chướng ngại vật, vòng tua ô tô lý tưởng sẽ nằm trong khoảng 1.200 vòng/phút.
Số vòng tua máy lý tưởng khi ô tô chạy bình thường trên đường
3. Các đặc điểm của vòng tua ô tô
Để hiểu hơn về vòng tua máy của xe ô tô, dưới đây là một số đặc điểm quan trọng mà người lái cần nắm rõ:
3.1. Số xe càng nhỏ - số vòng tua máy càng cao
Đặc điểm đầu tiên của vòng tua máy xe ô tô mà bạn cần biết là vòng tua ô tô sẽ tỉ lệ nghịch với các cấp số trên ô tô. Ở cấp số càng nhỏ (cần tạo đà), ô tô sẽ cần lực kéo càng lớn nên trục khuỷu bắt buộc phải quay nhiều hơn. Với các cấp số lớn, lực kéo cần thiết sẽ giảm dần (xe đã có đà) nên vòng tua máy của xe cũng giảm theo. Vòng tua máy ôtô thường đạt mức cao nhất ở số 1, giảm dần khi ô tô về số 2 và giảm dần theo các cấp số 3, 4,5,…
Vòng tua máy trên xe ô tô sẽ tỉ lệ nghịch với các cấp số ô tô
>>>> TÌM HIỂU NGAY: Cảm biến tốc độ xe ô tô là gì? Cấu tạo, chức năng và nguyên lý
3.2. Tốc độ di chuyển càng cao - vòng tua máy càng cao
Đặc điểm thứ hai của vòng tua ô tô là số vòng tua máy tỷ lệ thuận với tốc độ của động cơ. Khi người lái đạp ga để tăng tốc, vòng tua máy cũng sẽ tăng theo tốc độ ô tô. Để đáp ứng được tốc độ mong muốn của người lái, trục khuỷu động cơ phải quay nhiều vòng hơn.
Đặc điểm thứ hai của vòng tua máy trên xe ô tô
Tuy nhiên, có trường hợp vòng tua máy xe ô tô cao nhưng tốc độ xe lại chậm. Điều này là do đặc điểm vòng tua ôtô tỉ lệ nghịch với các cấp số trên ô tô (đặc điểm thứ nhất). Trường hợp này thường xảy ra ở các ô tô chở nặng, leo dốc, hoặc chạy ở số 1, 2 hoặc chạy ở chế độ số thấp L.
3.3. Vòng tua máy càng cao - động cơ xe càng ồn
Chúng ta cùng đến với đặc điểm tiếp theo của vòng tua máy ô tô trong bài viết ngày hôm nay. Khi động cơ ô tô hoạt động càng nhiều, trục khuỷu quay càng nhanh (để tạo nhiều vòng) thì tiếng ồn phát ra từ động cơ sẽ càng lớn. Khi động cơ xe hoạt động đến gần ngưỡng quá tải, tiếng gầm càng trở nên to hơn. Điều này thường thấy ở các loại ô tô hạng A hoặc hạng B sử dụng động cơ nhỏ.
Nếu vòng tua máy càng cao thì động cơ của xe ô tô sẽ càng ồn
Với công suất hạn chế, ô tô thường phải sử dụng tối đa công suất trong nhiều tình huống nên động cơ thường phát ra nhiều tiếng ồn. Đây chính là lý do mà người lái phải luôn cố gắng duy trì ô tô ở mức vòng tua vừa phải để giảm thiểu tiếng ồn cho xe.
3.4. Vòng tua máy càng cao - xe ô tô càng tốn nhiên liệu
Vòng tua xe ô tô tỷ lệ thuận với mức độ tiêu hao nhiên liệu của xe. Khi vòng tua máy càng cao đồng nghĩa với việc động cơ ô tô hoạt động càng nhiều, dẫn đến mức tiêu hao nhiên liệu càng lớn hơn. Đây cũng chính là đặc điểm cuối cùng của vòng tua máy xe ô tô.
Đặc điểm thứ 4 của vòng tua máy xe ô tô
4. Nguyên nhân vòng tua máy ô tô hoạt động không ổn định
Khi bạn nhấn bàn đạp ga để mở bướm ga, vòng tua máy của động cơ sẽ tăng lên và ngược lại. Nếu cảm biến vòng tua máy ô tô biến động không đều khi bạn chạy ở tốc độ ổn định, bạn cần kiểm tra nguyên nhân gây ra tình trạng này. Dưới đây là 7 nguyên nhân phổ biến gây ra sự tăng giảm đột ngột của vòng tua máy mà bạn có thể tham khảo:
4.1. Rò rỉ chân không
Rò rỉ chân không là một trong những nguyên nhân phổ biến vòng tua máy ô tô hoạt động không ổn định. Hiện tượng này xảy ra khi không khí "không được kiểm soát" bị hút vào hệ thống nạp của động cơ. Nó gây ra tình trạng hỗn hợp nhiên liệu, không khí không chính xác và làm cho động cơ hoạt động không ổn định.
Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến tình trạng vòng tua máy hoạt động không ổn định
4.2. Lỗi cảm biến vị trí bướm ga
Cảm biến vị trí bướm ga của ô tô đảm nhận nhiệm vụ cung cấp phản hồi về vị trí cánh tiết lưu cho bộ điều khiển ECU. Sự khác biệt trong các phản hồi này có thể làm động cơ hoạt động không nhất quán và dẫn đến tính trạng vòng tua máy ô tô dao động không bình thường.
Lỗi cảm biến vị trí của bộ phận bướm ga
4.3. Lỗi van điều khiển không khí
Nếu vòng tua xe ô tô có sự dao động lớn ngay cả khi ở chế độ không tải, điều này có thể do lỗi van điều khiển không khí. Van điều khiển này có nhiệm vụ điều chỉnh lưu lượng nạp mỗi khi bàn đạp ga không được người lái tác động. Nếu van điều khiển không khí đóng, bám muội than hoặc bị hỏng, nó sẽ hoạt động không nhất quán, dẫn đến việc vòng tua máy hoạt động không ổn định.
Van điều khiển không khí gặp vấn đề khiến vòng tua máy không ổn định
4.4. Hệ thống đánh lửa gặp vấn đề
Việc hệ thống đánh lửa của động cơ phân phối tia lửa không đúng mức cũng có thể làm ảnh hưởng đáng kể đến vòng tua máy ô tô. Các ảnh hưởng có thể bao gồm bugi/dây cắm bị hỏng, hỏng bobin đánh lửa,... Với những loại ôtô cũ hơn, việc bộ chia điện bị hỏng nắp cũng gây trở ngại cho quá trình phân phối tia lửa, khiến vòng tua hoạt động bất thường.
Nguyên nhân gây nên tình trạng vòng tua máy ôtô hoạt động bất thường
4.5. Hệ thống cung cấp nhiên liệu gặp sự cố
Sự thiếu nhiên liệu trong buồng đốt cũng là một nguyên nhân khiến cho vòng tua máy ô tô hoạt động không đều. Sự cố thường gặp ở hệ thống nhiên liệu gồm bộ lọc nhiên liệu bị tắc, bơm nhiên liệu bị hỏng, rò rỉ nhiên liệu, hỏng kim phun trong xi lanh,...
Hệ thống cung cấp nhiên liệu gặp sự cố làm ảnh hưởng đến vòng tua máy
4.6. Lỗi cảm biến tốc độ động cơ
Hầu hết các động cơ ôtô hiện nay đều sử dụng một hoặc nhiều cảm biến tốc độ chuyên dụng, bao gồm cả cảm biến trục cam và trục khuỷu. Khi những bộ phận cảm biến này bị hỏng, một loạt các triệu chứng kỳ lạ sẽ xuất hiện và làm cho vòng tua ô tô hoạt động không ổn định.
Cảm biến vòng tua máy ô tô động cơ ô tô bị lỗi
4.7. Lỗi hộp điều khiển hệ thống truyền động
Đôi khi, một số mạch cụ thể trong hộp điều khiển hệ thống truyền động PCM trên ô tô có thể bị hỏng. Điều này sẽ gây ra một số vấn đề liên quan đến khả năng lái, tốc độ động cơ xe hoặc ảnh hưởng đến vòng tua máy ô tô.
Hộp điều khiển hệ thống truyền động trên xe ô tô bị hỏng
5. Cách phát hiện tình trạng bất thường qua vòng tua máy
Khi nắm rõ cơ chế hoạt động của vòng tua máy, bạn sẽ dễ dàng tự kiểm tra và phát hiện những vấn đề bất thường mà ô tô đang gặp phải. Thông thường, ô tô sẽ hoạt động ổn định ở một mức vòng tua máy nhất định. Tuy nhiên, khi lái xe ở chế độ thông thường, nếu vòng tua tăng đột ngột hoặc giảm chậm một cách không bình thường. Điều này có khả năng động cơ xe ô tô đang gặp vấn đề.
Phát hiện tình trạng bất thường của ô tô thông qua vòng tua máy
Ngoài ra, thông qua chỉ số vòng tua máy, bạn còn có thể điều chỉnh chế độ lái ô tô sao cho tiết kiệm nhiên liệu nhất. Hoặc, bạn cũng có thể điều chỉnh sao cho đạt hiệu suất tốt nhất khi xe tăng tốc và kéo sức (đối với ôtô số sàn). Bên cạnh đó, kỹ thuật viên thường dựa vào chỉ số vòng tua ô tô trên bảng đồng hồ khi kiểm tra động cơ xe. Điều này giúp họ có cái nhìn khách quan về tình trạng thực tế của chiếc ô tô.
6. Cách xử lý tình trạng vòng tua xe ô tô khi gặp sự cố
Nhằm khắc phục tình trạng vòng tua máy hoạt động không ổn định, bạn có thể tham khảo một số phương án sau:
- Vệ sinh kim phun và bộ lọc định kỳ: Điều này giúp bạn phát hiện các lỗi và hư hỏng để kịp thời sửa chữa hoặc thay thế các linh kiện.
- Nâng cao kỹ năng lái ôtô: Bạn nên tạo thói quen quan sát chỉ số vòng tua máy và thực hiện chuyển số đúng với số vòng tua. Điều này giúp động cơ ô tô có thể hoạt động mượt mà hơn.
- Áp dụng phương pháp lái xe giúp tiết kiệm nhiên liệu: Ví dụ, điều khiển xe đạt mức vòng tua máy lý tưởng khi di chuyển với tốc độ ổn định, tránh phanh gấp khi chạy ở tốc độ cao, điều chỉnh chế độ lái phù hợp với địa hình và điều kiện giao thông,...
- Bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra động cơ ôtô: Thường xuyên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp giúp phát hiện sớm những vấn đề về vòng tua máy để sửa chữa kịp thời.
Những cách xử lý này giúp bạn giải quyết vấn đề vòng tua xe ô tô không ổn định, đồng thời nâng cao hiệu suất và độ tin cậy của động cơ xe. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ làm tăng tính an toàn và tiết kiệm nhiên liệu khi bạn điều khiển ô tô tham gia giao thông.
Những cách xử lý nhanh chóng tình trạng vòng tua máy xe ô tô gặp sự cố
Bài viết trên bao gồm thông tin về vòng tua máy ô tô và các nguyên nhân khiến vòng tua hoạt động không ổn định mà bạn có thể tham khảo. Hy vọng bạn sẽ có thêm được nhiều kiến thức hữu ích để hỗ trợ bạn trong quá trình sử dụng ôtô thông qua bài viết. Ngay khi có bất kỳ thắc mắc gì, hãy liên hệ với Wuling EV Việt Nam để được hỗ trợ nhanh chóng bạn nhé!
>>>> TÌM HIỂU NGAY: Số vin ô tô là gì? Cách tra cứu số vin xe Wuling Mini EV